PROFILE - Nằm ở tầng trệt của tòa cao ốc Saigon Centre trên một trong những con đường đắt nhất thành phố Hồ Chí Minh, Highlands Coffee Lê Lợi giống như một biểu tượng hơn là một quán cà phê. Cái nóng hầm hập của Sài Gòn tưởng như không thể chạm tới không gian phía sau làn kính đen thẫm, nơi một vài nhóm doanh nhân, vài ba nghệ sĩ tên tuổi hay những du khách nước ngoài đang nhâm nhi tách cà phê trong cái mát lạnh của điều hòa và tiếng nhạc Jazz êm dịu. Ông chủ của quán cà phê này và cả hệ thống hơn 70 quán Highlands khác rải khắp Việt Nam, ngồi đối diện tôi ở một góc nhỏ, mang phong cách hài ước và hồn nhiên của một sinh viên hơn là một doanh nhân đã trải qua một hành trình 15 năm lập nghiệp không ít gian truân và cay đắng…
1995
Đó là thời điểm chàng thanh niên người Mỹ gốc Việt David Thái trở về Việt Nam với vèn vẻn 700 đô la trong túi. Trước đó, với tấm bằng quản trị kinh doanh và triết học loại xuất sắc, David Thái có thể dễ dàng bước vào một công ty danh tiếng và bắt đầu cuộc sống của một nhân viên sáng comple cà vạt đến công sở trên một con xe đắt tiền, tối tụ tập bạn bè ở những quán bar hoặc sàn nhảy và mỗi dịp cuối tuần lại “xả hơi” ở các trang trại, khu resort sang trọng.
Nhưng chàng trai trẻ chẳng thể lập trình một cuộc đời hoàn hảo.
23 năm nói thứ ngôn ngữ duy nhất là tiếng Anh - Mỹ, yêu và kết bạn với người Mỹ, sống, trải nghiệm và trưởng thành với nền văn hóa Mỹ chảy rần rật trong huyết quản, nhưng mỗi khi soi gương, David Thái không thể chối bỏ hình hài Á Đông với tóc đen, da vàng, mũi tẹt. “Tôi là ai? Là người Việt Nam nghĩa là như thế nào? Cội nguồn của tôi là gì?” Những câu hỏi cứ vang lên dày vò tâm hồn chàng trai trẻ, và như một tiếng gọi của định mệnh, anh đã quyết định trở về Việt Nam để tìm câu trả lời cho chính mình bằng suất học bổng một năm học tiếng Việt và văn hóa Việt Nam tại trường Đại học Bách Khoa Hà Nội. Và bắt đầu từ đây, cuộc đời của David Thái đã xoay chuyển sang một lối rẽ khác, mà sau này khi chiêm nghiệm lại, anh đã gọi nó bằng cái tên “số mệnh” người Việt vẫn thường hay gọi.
Chỉ vài tháng đến Việt Nam, nhờ công việc trợ lý cho các tổng giám đốc (CEO) của tạp chí Time trong chương trình "Time News Tour" tại Hà Nội, David Thái đã được một số CEO gợi ý cho một dự án kinh doanh ở Việt Nam và quán café Âu Lạc nằm ven bờ hồ Hoàn Kiếm chính là kết quả của ý tưởng này. Quán cà phê do một công ty ở Hà Nội đứng tên, David Thái làm chân chạy bàn nhưng mọi ý tưởng từ địa điểm, nội thất, pha chế cà phê đến phong cách phục vụ đều do anh thiết kế. Hơn một năm sau, khi quán cà phê bắt đầu sầm uất, phía công ty đứng tên yêu cầu thu lại quán và đề nghị anh đảm nhiệm chức “tư vấn viên”. Cũng vào năm đó, cuộc khủng hoảng tài chính châu Á bước vào tâm xoáy, mất việc, thủ tục lập công ty khó khăn, khóa học tiếng Việt kết thúc, bạn gái thúc giục… David Thái ngổn ngang giữa hai dòng. Một là trở về nước Mỹ bắt đầu lộ trình thi vào một công ty, mua nhà, sắm xe và hưởng thụ một đời sống vật chất phong phú. Hai là ở lại Việt Nam với hai bàn tay trắng và một khối thất vọng chất đầy từ những cú “sốc” văn hóa chưa bao giờ có thể hình dung đến. Và David Thái đã giải quyết bài toán “tồn tại hay không tồn tại” bằng quyết định ở lại để giúp một người bạn thân thiết của anh - là người rửa cốc chén ở quán cà phê Âu Lạc (sau này là phó Tổng Giám đốc của công ty Việt Thái) lập nghiệp. Thế nhưng, từ trong thẳm sâu tâm hồn, anh biết sự ở lại của mình chính là vì một món nợ đau đáu khi câu hỏi “Người Việt Nam như thế nào?” vẫn chưa được trả lời thấu đáo đến tận cùng.
2002
Tại tòa nhà toà nhà Metropolitan, đối diện nhà Thờ Ðức Bà thành phố Hồ Chí Minh, quán cà phê Highlands đầu tiên được khai trương với một phong cách lãng mạn mang hơi hướng cà phê Pháp. Sau đó một tuần, một quán Highlands khác mở ở Hà Nội đánh dấu cuộc đổ bộ của một hệ thống cà phê hiện đại trên khắp các đô thị lớn của Việt Nam. David Thái nhẩm lại: năm 1998-1999 thành lập công ty với văn phòng năm nhân viên và một máy điện thoại, năm 2000 viết kế hoạch kinh doanh cà phê, để đến năm 2001 thương hiệu Highlands ra đời với những gói cà phê rang xay đưa vào các khách sạn, siêu thị… Và đến năm 2002, quán cà phê Highlands đầu tiên xuất hiện giữa xô bồ đô thị, sau hơn năm năm chuẩn bị nguồn lực. Có ai ngờ đến vào đúng năm 2002 đó, khi Highlands lan khắp nơi như vòi rồng hút khách, số lượng nhân viên tăng vọt lên hơn 300 người, đơn đặt hàng chạy không xuể… lại là lúc David Thái rơi vào cơn trầm cảm tồi tệ nhất thời trai trẻ. Cả sáu tháng liền trong lúc vợ con đang say ngủ thì người đàn ông này ngồi bất động trước bàn làm việc và liên tục đặt cho mình câu hỏi: Tại sao tôi không cảm thấy hạnh phúc? Tôi đang tìm kiếm điều gì? Những giá trị nào sẽ tạo nên ý nghĩa tồn tại của cuộc đời tôi? Sau một thời gian vật vã, David Thái đã cay đắng nhận ra mình không có tuổi thanh niên đích thực khi từ rất lâu đã không biết đến việc đọc sách, viết, suy ngẫm, chơi thể thao và chăm sóc người vợ mới sinh con. Cuối cùng, vào một đêm gần sáng, David Thái đã nhảy lên kêu hét khi “ngộ” ra con đường đến với hạnh phúc. Với cá nhân, đó là việc dành thời gian cho những đam mê, sở thích bị đánh mất từ lâu. Với gia đình, đó là yêu thương và sẻ chia chứ không phải là một ngôi biệt thự, chiếc xe đời mới hay chuyến du lịch đắt tiền. Với Highlands, đó phải là một mô hình kinh doanh giá trị kết tinh những chiều sâu văn hóa và tinh thần độc đáo, chứ không chỉ đơn thuần là một cái tên để kinh doanh và kiếm lợi nhuận.
Để hiện thực hóa tham vọng biến Highlands trở thành những gì tuyệt vời nhất về cà phê, David Thái quyết tâm xây dựng một bộ tiêu chuẩn quốc tế nghiêm ngặt cho Highlands từ khâu chọn lọc, chế biến, pha chế cho đến phong cách phục vụ. Một trung tâm chế biến cà phê Highlands với phòng thí nghiệm cùng hệ thống máy móc hiện đại đã ra đời để đảm bảo chất lượng tuyệt đối từ khâu chọn nguyên liệu, kiểm tra các mẫu hàng, bảo quản đến rang xay và đóng gói. “Đem cái gì tốt nhất của thế giới đến Việt Nam và đem cái gì tốt nhất của Việt Nam ra thế giới, đó là sứ mệnh của chúng tôi nhằm biến Highlands trở thành một thương hiệu của châu lục, của toàn cầu với cốt lõi là tâm hồn và những giá trị Việt”. David Thái tự tin nói về tham vọng của mình đã được củng cố khi hiện nay Highlands đã có khoảng 2000 lời mời nhượng quyền thương hiệu, trong đó có rất nhiều công ty đến từ Anh, Mỹ, Úc. Tuy nhiên, với những gì đã đạt được, David Thái nói anh mới chỉ đạt được hai trong mười bước của lộ trình đưa Highlands thành thương hiệu Việt Nam mang tính toàn cầu dựa trên những giá trị độc đáo về văn hóa và tinh thần. Điểm mấu chốt cũng chính là khó khăn lớn nhất là việc đào tạo con người của Highlands từ người vun luống cà phê, người tách lựa từng hạt cà phê cho đến người bưng ly cà phê phục vụ... làm sao phải lĩnh hội và thấm thía sâu sắc triết lý sống còn “serving people - not serving coffee” của thương hiệu. Trong niềm tin của mình David Thái luôn nghĩ rằng mỗi con người đều có một chìa khóa mở cửa mọi tiềm năng, vì thế anh không tiếc công sức và tiền của xây dựng một trung tâm đào tạo nhân lực riêng của Highlands với quyết tâm xây dựng một nguồn lực con người đạt tiêu chuẩn quốc tế trong tư duy và phong cách làm việc nhưng tâm hồn vẫn thấm đẫm văn hóa Việt. Trong số hơn 2000 nhân viên Highlands có 25 nhân viên nước ngoài đến từ nước Anh, Mỹ… đảm nhiệm mọi vị trí kể cả phục vụ bàn trên khắp các quán Highlands. Nhân viên của Highlands được hưởng mọi chế độ bảo hiểm, phúc lợi tốt nhất… để làm sao mỗi người coi công ty như gia đình của mình và từ đó họ quay lại phục vụ khách hàng và cộng đồng một cách tốt nhất có thể. David Thái nói, mỗi một năm có khoảng 5 triệu lượt bước chân đi vào Highlands trên cả Việt Nam và mục tiêu mà anh hướng đến chính là đưa Highlands trở thành một tiếng nói tác động đến cộng đồng nhỏ này bằng những hoạt động tuyên truyền về bình đẳng giới, giúp đỡ trẻ em nghèo đến trường, xóa bỏ định kiến ở các nhóm kỳ thị…
2009
Chỉ cách đây vài năm, mấy ai nghĩ đến một bãi đỗ xe thưa thớt, một vườn hoa bị bỏ hoang, một vỉa hè lộn xộn lại có thể trở thành một quán cà phê sầm uất với một không gian lồng lộng gió nắng mà chỉ một thoáng hương cà phê cũng đủ gọi dậy mọi giác quan. Dường chỉ, chỉ ở cà phê Highlands, người ta mới có thể vừa thảnh thơi thưởng thức một ly Espresso-Full City Roast vừa ngắm những vệt nắng cuối ngày vương trên nóc nhà thờ Lớn thành phố Hồ Chí Minh hay nóc nhà Hát lớn Hà Nội. Như buổi chiều nay, khi tôi đang ngồi viết những dòng này tại một quán Highlands Hà Nội, thì phía trước tôi là một nhóm doanh nhân đang thương thảo về một bản hợp đồng, ngay bên cạnh là một nhà văn nổi tiếng đang mê mải đắm chìm trong thế giới của một cuốn sách, cách đó không xa là nhóm sinh viên sôi nổi bàn luận về một câu chuyện thời sự nào đó, cả những du khách nước ngoài, những đôi tình nhân, những đứa trẻ tung tăng chạy nhảy trong nắng chiều dịu nhẹ quyện hương cà phê thơm ngát... 15 năm đã đi qua, David Thái không nhìn Highlands như một hành trình lập nghiệp đầy gian khó, có nụ cười của hạnh phúc nhưng cũng không ít giọt nước mắt đắng cay. Với anh, quan trọng và ý nghĩa hơn, đó là cuộc hành trình tìm về với chính mình để trả lời cho câu hỏi: Tôi là ai? Cội nguồn của tôi là gì? Và làm sao để sống một cuộc đời hạnh phúc? Ba đứa con của anh sinh ra trên mảnh đất này giờ đã nói tiếng Việt sõi hơn bố chúng. Ngoài kinh doanh, David Thái còn dành rất nhiều thời gian lắng đọng với những triết gia, anh đọc nhiều, viết nhiều và chơi thể thao như thời trai trẻ. Highlands - đứa con tinh thần của anh đã vượt lên một cái tên, một biển hiệu để trở thành một triết lý về phong cách sống của một đô thị lai căng nhiều giá trị!
David Thái -CEO kiêm Chủ tịch Hội đồng quản trị của Công ty cổ phần Việt Thái, chủ chuỗi cà phê Highland là một trong hai gương mặt của Việt Nam được Diễn đàn Kinh tế thế giới bầu chọn là nhà lãnh đạo trẻ 2009 vì những thành tựu xuất sắc của anh trong công việc, đóng góp cho xã hội và góp phần xây dựng tương lai thế giới. Những cam kết của David Thái khi tham gia vào diễn đàn này là tạo ra một hiểu biết khách quan, công bằng cho bạn bè thế giới về bối cảnh kinh tế - xã hội Việt Nam và huy động những nguồn lực, chất xám của quốc tế để giải quyết những vấn đề phát triển bền vững của Việt Nam trong tương lai.
Theo Tinh Hoa
Post a Comment