Thursday, December 18, 2014

Dốc Hết Trái Tim - Cuốn sách phải đọc ngay khi còn trẻ

REIC - 'Khi còn bé, tôi chưa bao giờ nghĩ rằng một ngày nào đó mình sẽ làm chủ một công ty. Nhưng từ sâu trong trái tim mình tôi biết rằng nếu đứng ở vị trí có thể tạo ra được một sự khác biệt nào đó, tôi sẽ không bao giờ bỏ mặc những người đứng ở phía sau.'

Đây là trích dẫn mà tôi tâm đắc nhất khi tìm hiểu về Starbucks cách đây 5 năm khi cuốn sách mới được xuất bản tại Việt Nam (4 năm sau đó Starbucks mới mở cửa hàng đầu tiên tại Sài Gòn. Đến nay danh sách cửa hàng tại Việt Nam đã lên con số 11 nhưng tôi tin rằng nó sẽ không dừng lại tại đó).

Dốc Hết Trái Tim - Sống với đam mê khi còn có thể

Tôi thấy ấn tượng ngay lập tức với Howard Schultz bởi vì: Anh ta bỏ công việc nhiều người mơ ước để về làm việc cho một công ty tí hon tại Seattle (khi đó là năm 1982, Starbucks chỉ là một công ty rất nhỏ bé); Anh ta xuất thân từ khu quy hoạch, khu nhà do liên bang trợ cấp, bố mẹ anh chưa từng học đại học, thậm chí cả đời cũng không đủ khả năng sở hữu một căn nhà nhỏ cho riêng mình, nhưng anh đã chịu khó vươn lên để thoát ra khỏi thân phận hèn kém trong xã hội Mỹ bấy giờ.

Đến Starbucks trong vai trò Giám đốc hoạt động bán lẻ và tiếp thị, anh đi Ý tìm hiểu cách người ta pha chế, cách uống cà phê của người Ý và anh bị mê hoặc. Anh trở về với ý tưởng Starbucks vừa bán cà phê hạt vừa bán cà phê rang xay, mở rộng Starbucks ra toàn quốc để mọi người cùng được thưởng thức thứ cà phê hảo hạng.

Năm 1987, khi trở thành CEO của Starbucks Howard Schultz đã thuyết phục được các nhà đầu tư tin vào tầm nhìn chiến lược mà anh đã vạch ra cho công ty. Trong 10 năm sau đó, Howard Schultz xây dựng được đội ngũ các nhà điều hành giàu kinh nghiệm, đưa công ty từ 6 cửa hàng lên con số 1.300 cửa hàng và 25.000 nhân viên. Ngày nay, sau 32 năm làm việc tại Starbucks, Howard Schultz có trong tay gần 17.000 cửa hàng ở Bắc Mỹ, Tokyo, Singapore và hầu hết các thành phố lớn trên thế giới và một đội ngũ khoảng 160.000 nhân sự từ cấp quản lý đến các nhân viên pha chế (baristas), nhân viên dọn dẹp vệ sinh...

Mọi nhân viên ở Starbucks, kể cả nhân viên bán thời gian đều có quyền chọn mua cổ phiếu để trở thành 'ông chủ' của chính nơi mình làm việc. Bên cạnh đó, công ty đảm bảo các chế độ bảo hiểm sức khỏe toàn diện và các quyền lợi khác của người lao động. Đặc biệt, ở công ty này mọi người đều được tôn trọng, đều có quyền đưa ra ý tưởng. Chính vì lẽ đó công ty có thể tự hào khi tỷ lệ thay đổi nhân sự chỉ bằng một nửa so với trung bình của toàn ngành.

Nghe Howard Schultz kể về hành trình tìm kiếm mặt bằng, thiết kế và trang trí từng quán cà phê thành 'chốn thứ ba', lựa chọn âm nhạc, các thức uống theo mùa,... chính bản thân tôi cũng bị mê hoặc. Tại Việt Nam, các nhân viên của của hàng chưa chắc nhớ được khẩu vị khách (hoặc do tôi thi thoảng mới tới nên các bạn không nhớ) nhưng không gian của Starbucks thì vẫn hết sức sáng tạo, bố trí khoa học và tạo cảm giác thoải mái. Bạn có thể đến bất kỳ cửa hàng nào cũng đều ngay lập tức nhận ra phong cách Starbucks không thể pha lẫn.

Và còn rất nhiều điều thú vị khác mà bạn sẽ khám phá sau khi đọc cuốn sách không mới này.

Sunday, December 07, 2014

Khuyến Học - Cuốn sách kinh điển về nền tảng giáo dục Nhật Bản

REIC - Nhật Bản là một đất nước nổi tiếng về sản xuất công nghiệp với những sản phẩm thay đổi thế giới: xe hơi Toyota - Mitsubishi, xe máy Honda - Yamaha, tivi Sony - Sharp, máy lạnh, máy giặt Sanyo - Panasonic, máy chụp hình Canon - Nikon,... Không phải nói quá, bất kỳ ai cũng có thể kể ra ít nhất 10 thương hiệu Nhật Bản đã từng sử dụng hoặc từng biết đến.

Khuyến Học - Cuốn sách kinh điển về nền tảng giáo dục Nhật Bản

Đó là bề nổi của 'tảng băng chìm' mang tên Nhật Bản. Nước Nhật thực ra không có tài nguyên thiên nhiên phong phú, thường xuyên thiên tai bão lũ và động đất. Nước Nhật cũng chìm trong chế độ phong kiến Mạc Phủ rất lâu, ảnh hưởng nặng nề của hủ tục phong kiến Trung Hoa, thời kỳ mà chỉ có quan lại được phép học hành, được cống nạp, được sống nhung lụa, còn dân đen thì chỉ biết sợ hãi, thấy quan quân đi qua là quỳ rạp xuống lạy, ngay cả con ngựa của quan cũng phải quỳ lạy.

Chế độ phong kiến Mạc Phủ bị lật đổ vào đầu thế kỷ XIX, thay thế cho nền chính trị phong kiến là thời kỳ Minh Trị Duy Tân do thiên hoàng Minh Trị dẫn dắt. Bắt đầu từ đây, các cải cách từ kinh tế, chính trị, quân sự,... được thực hiện, mở ra một thời kỳ chuyển giao thần kỳ của đất nước Nhật Bản.

Fukuzawa Yukichi sống trong thời kỳ chuyển giao đó. Ông là là một nhà tư tưởng tiến bộ, đề cao việc thực hành hơn là lý thuyết. Tư tưởng của ông được truyền qua các bài viết dành cho sinh viên trường Keio. Những bài viết có sức lan tỏa rộng đến mức sau này được tổng hợp thành sách và tái bản hàng năm cho tất cả người dân Nhật dùng làm sách 'gối đầu' cho đến tận ngày nay.

Khuyến Học chính là cuốn sách đó. Nội dung cuốn sách gần như định hướng tính cách mà ngày nay mọi người thấy ở người Nhật Bản: học hỏi liên tục, thực hành (đưa lý thuyết vào sản xuất kinh doanh, tạo ra sản phẩm chất lượng cho toàn thế giới, đem lại ngoại tệ cho ngân sách quốc gia), hoài nghi (hoài nghi những kế hoạch của ngày hôm qua, để tìm ra cách khắc chế và đạt được nó vào ngày mai), thay đổi những thói hư tật xấu (ngộ nhận, gièm pha ganh tị với người khác, tiếp nhận những tinh hoa của Âu châu có chọn lọc, v.v..

Đây là một cuốn sách không thể bỏ qua đối với những ai muốn tìm hiểu về con người và tinh thần Nhật Bản. Cũng giống như không thể bỏ qua cuốn Quốc Gia Khởi Nghiệp nếu muốn hiểu về đất nước Israel, cuốn Con Đường Hồi Giáo nếu muốn hiểu về thế giới Ả Rập,...

Một cuốn sách cần phải đọc ngay hôm nay!

Sunday, October 26, 2014

Cà phê cùng Tony - cuốn sách phải đọc ngay hôm nay

REIC - Tony Buổi Sáng là một fanpage trên mạng Facebook có hàng trăm ngàn người theo dõi. Mỗi bài viết của 'Dượng Tony' (cách gọi thân thương ở miền Tây Nam Bộ mà nhiều bạn trẻ gọi với một người đáng tuổi cha chú đặt cho tác giả) nhận được rất nhiều chia sẻ. Điểm đặc biệt là tất cả các bài viết đều từ trải nghiệm và kiến thức của bản thân tác giả mà ra, không sao chép từ bất kỳ nguồn nào khác. Và trang mạng này cũng không cho phép bình luận kiểu chợ búa, người đọc chỉ được quyền thích và chia sẻ.


Được biết, cuốn sách nhỏ mới được xuất bản gần đây là tập hợp của 47 bài viết trong hàng trăm bài viết của tác giả mà nhà xuất bản đề nghị in thành sách. Nhà xuất bản có đề nghị thêm vào những bài viết khác nhưng tác giả không đồng ý, những bài viết ấy là "free" cho tất cả những ai muốn đọc có thể đọc trên fanpage.

Những bài viết ngắn trong cuốn sách hầu hết là những kỹ năng sống, từ cách đi đứng, ăn nói ra làm sao, ăn mặc như thế nào trong giao tiếp xã giao, trong môi trường công việc hàng ngày... đều được tác giả chỉ ra rất chi tiết. Bạn sẽ dễ dàng nhận ra rằng mình từng va vấp, từng mắc lỗi trong những kỹ năng rất cơ bản mà chưa khắc phục được hoặc chưa ai chỉ dạy bạn. Tony sẽ cho bạn giải pháp.

Tác giả là người đã đi nhiều, sống và làm việc với nhiều quốc gia, nhiều nền văn hóa khác nhau nên những đặc trưng về văn hóa giao tiếp, văn hóa làm việc, văn hóa ẩm thực... mỗi nơi đều khác nhau. Thời đại công dân toàn cầu thì tất cả chúng ta đều phải học, phải tìm hiểu để không còn bỡ ngỡ, không cảm thấy e ngại, "thấp kém" khi đi ra môi trường quốc tế.

Đọc xong cuốn sách bạn sẽ hình dung ra một 'Dượng Tony' khoảng độ 50 tuổi, độ tuổi đã thành đạt về tài chính, kiến thức học vấn, trải nghiệm cuộc sống đã có thể gọi là 'chín" để chia sẻ, để cho đi, để truyền lại ngọn lửa đam mê cho những người trẻ hơn.

Tony muốn các bạn mạnh mẽ hơn, sáng tạo hơn, dám dấn thân hơn thay vì chết dí mãi ở tư duy cái ao làng, 5 cửa ô mà ý thức hệ bao đời để lại. Không phải cứ được học đại học là phải ngồi văn phòng, ngân hàng, công ty tài chính mới 'xứng tầm'. Không phải cứ về làm nông nghiệp là thấp kém (bạn có biết công ty chuyên kinh doanh chuối lớn nhất thế giới có quy mô 2 tỷ USD không?). Không phải cứ không được học hành do kinh tế gia đình khó khăn thì đổ lỗi rằng 'tôi không được học hành, tôi phải chấp nhận làm công việc giản đơn.'

Có hàng hà sa số các lý do để chúng ta bào chữa cho một 'cuộc đời bình dị'. Và khi tuổi 20 qua đi chúng ta mất dần nhiệt huyết của tuổi trẻ, sống an phận với trách nhiệm của một ông chồng - ông bố, bà vợ - bà mẹ cho đến hết thời gian còn lại. Có thể bạn từng nghe 'rất nhiều người chết ở tuổi 25 nhưng đến 75 tuổi mới chôn' không?

Hãy mạnh dạn lên, dám thử thách bản thân, dám vượt qua giới hạn 'đá tảng' trước mặt để bước ra tự thân lập nghiệp. Khởi sự doanh nghiệp với niềm đam mê của mình để 'thay đổi thế giới'. Bạn có từng nghe câu 'hãy nhắm thẳng mặt trăng mà bắn, nếu không trúng mặt trăng thì cũng trúng một vì sao nào đó' không?

Rất nhiều lần tôi từng ngồi hàng giờ để nói với bạn bè, thúc đẩy họ bước thêm một bước để chạm vào ước mơ mà họ từng ấp ủ. Tôi cũng từng đọc rất nhiều sách về các quốc gia như Israel, Singapore, Hàn Quốc, Thụy Sĩ, Nhật, Mỹ... để hiểu vì sao những người trẻ ở đó có cùng xuất phát điểm như chúng ta mà họ lại 'đi rất nhanh, rất xa' như vậy, trong khi chúng ta thì lại chậm chạp, càng ngày càng thụt lùi phía sau. Tất cả chỉ vì cách tư duy và cách hành động.

Một cuốn sách hay mà bất kỳ người nào cũng phải đọc, một người Việt tuyệt vời mà bất kỳ người nào cũng phải theo dõi và học hỏi.

Sunday, September 07, 2014

[Sách] The Goal - Quá trình liên tục hoàn thiện

The Goal - Quá trình liên tục hoàn thiện

Tác giả: Eliyahu M. Goldratt, Jeff Cox (hơn 3 triệu bản đã được bán trên toàn thế giới).

Nếu bạn nào đã từng đọc cuốn này thì sẽ đồng ý với Ad rằng nó có rất nhiều kiến thức mà sẽ đi theo nghiệp kinh doanh của bạn rất lâu sau này.

Ad đã đọc nó khoảng 1 năm về trước. Nội dung cuốn sách xoay quanh nhân vật Alex Rogo, một quản lý sản xuất mang trọng trách cứu sống một nhà máy thua lỗ. Ngoài ra, Rogo còn phải tìm ra phương cách để có thể cứu vãn cuộc hôn nhân đang trên đà tan vỡ của mình. Trong tình thế đó, Rogo phát hiện ra “Phương pháp Socrates” và sử dụng nó để giải quyết ổn thỏa chuyện hôn nhân. Sau đó, ông áp dụng phương pháp này cho đội ngũ nhân viên tại nhà máy và nhanh chóng cùng họ tìm ra giải pháp.

Dù thật hay không nhưng câu chuyện về chuyến đi cắm trại cùng lớp của cậu con trai cũng rất dễ nhớ và đi vào tâm trí người đọc. Đó là “Lý thuyết về những hạn chế” (Theory of Constraints). Theo lý thuyết này, “sức bền của một dây xích chính là sức bền của mắc xích yếu nhất”.

Câu chuyện khá dài nhưng rất hay ở chỗ tác giả coi mỗi thành viên trong lớp cắm trại là một mắt xích, cả lớp là 1 dây xích. Việc sắp xếp đội hình, ai đi trước ai đi sau là cả một khoa học. Chỉ cần 1 mắt xích bị yếu (xếp sai vị trí) là dẫn tới cả dây xích đều hoạt động không hiệu quả (ở đây là việc di chuyển đến chỗ cắm trại bị chậm, và sẽ phải ngủ đêm ở dọc đường).

Sau rất nhiều quan sát, phân tích điểm mạnh điểm yếu của từng mắt xích và sắp xếp lại vị trí thì cuối cùng đoàn cắm trại đã tăng tốc tối đa (tất cả các mắt xích nằm đúng vị trí sẽ phát huy tối đa năng lực) và đến được điểm cắm trại đúng kế hoạch.

Từ ví dụ minh họa đó, tác giả rút ra kết luận về "Sức mạnh tập thể sẽ phụ thuộc vào mỗi cá nhân, cũng như sự vận hành trơn tru của hệ thống sẽ phụ thuộc vào mỗi bộ phận riêng lẻ."

Một kiến thức khác mà bạn cũng sẽ biết được sau cuốn sách này là trường hợp kinh điển:

"Có 2 chiếc máy chụp hình Canon của hãng Canon này đều được sản xuất ở Nhật Bản. Giá thành vận chuyển từ nhà máy đến Tokyo chắc chắn phải rẻ hơn vận chuyển tới tận New York - Mỹ. Vậy mà chiếc máy được bán ở Tokyo lại có giá mắc hơn là chiếc máy được bán ở New York."

Ad cũng hay sử dụng ví dụ này để hỏi bạn bè. Còn các bạn muốn biết đáp án thì hãy tải về đọc rồi cho Ad biết với nhé :D

Cuốn sách này tuyệt vời nhất áp dụng cho lĩnh vực sản xuất. Tuy vậy, nó cũng hữu ích cho bất kỳ loại hình doanh nghiệp nào khác bởi xét cho cùng thì nó là một mô hình quản trị con người xuất sắc trong doanh nghiệp.

Link tải ebook: http://www.mediafire.com/download/s6vfou6vpc2ytaf/The_Goal-Muc_Tieu.prc

Monday, September 01, 2014

[Sách hay] Lee Kun Hee - Những lựa chọn chiến lược và kỳ tích Samsung

Samsung là thương hiệu "rất gần gũi" với người Việt Nam, và nói thật là toàn dân thế giới này. Nhưng không nhiều người biết, ngoài sản xuất tivi đứng số 1 thế giới và cuộc chiến smartfone với Apple iPhone là một hành trình siêu hạng của chaebol Hàn Quốc này.

Lee Kun Hee - Những lựa chọn chiến lược và kỳ tích Samsung

Tất cả sẽ có lời giải trong cuốn sách viết về Lee Kun Hee - người con út trong gia đình và là người kế thừa xuất sắc nhiệm vụ dẫn dắt tập đoàn Samsung trở thành công ty vĩ đại hàng đầu thế giới. Ad điểm qua môt vài nét chính của cuốn sách cho các bạn tham khảo nhé:

- Samsung được sáng lập bởi Lee Byung-chul năm 1938, khởi đầu là một công ty buôn bán nhỏ. 3 thập kỉ sau, tập đoàn đa dạng hóa ngành nghề bao bồm chế biến thực phẩm, dệt may, bảo hiểm, chứng khoán và bán lẻ. Samsung tham gia vào lĩnh vực công nghiệp điện tử vào cuối thập kỉ 60, xây dựng và công nghiệp đóng tàu vào giữa thập kỉ 70.

- Lee Kun Hee là con út trong gia đình 3 người con của Lee Byung-chul. Thuở nhỏ được (bị) cha sớm cho đi xa gia đình, sang học tại Nhật Bản từ năm 5 tuổi. Chính những trải nghiệm tuổi thơ xa gia đình và tính tự lập sau này đã giúp Lee Kun Hee khác biệt (tương tự như Steve Jobs cũng có tuổi thơ dữ dội).

- Lee Byung-chul vốn dĩ đã chọn người nối nghiệp vì truyền thống Hàn Quốc là chọn con trai trưởng. Nhưng lần lượt cả 2 người anh trai đều tỏ ra "tham lam" và "bất hiếu" với cha. Nên cuối cùng con út Lee Kun Hee phải đứng ra đảm nhận nhiệm vụ dẫn dắt tập đoàn Samsung (khi đó cũng có chút tiếng tăm nhưng vẫn chỉ là siêu bé nhỏ nếu so với các tập đoàn của Nhật như Sony chứ chưa dám so với các tập đoàn của Mỹ).

- Dưới "triều đại" Lee Kun Hee (từ năm 1987 đến nay), Samsung lần lượt chiếm lĩnh vị trí số 1 ở các lĩnh vực công nghệ quan trọng nhất thế giới:

1. Số 1 thế giới về bán dẫn (các mạch dùng trong tivi, các thiết bị điện tử) từ đầu những năm 1990.
2. Số 1 thế giới về thị trường tivi vào đầu những năm 2000
3. Số 1 thế giới về điện thoại di động vào năm 2013

Trong gần 30 năm qua, quy mô tập đoàn Samsung tăng 303 lần, từ công ty giá trị xấp xỉ 1 tỷ USD vào năm 1987, đến nay Samsung đã có quy mô hơn 300 tỷ USD. Trở thành tập đoàn điện tử đại diện cho Châu Á (vượt qua hết Sony, Sharp, Panasonic,...).

Mọi người thường nhầm lẫn rằng Samsung là hàng rẻ tiền mà ít ai biết rằng, năm 1993 Lee Kun Hee từng tập hợp hàng ngàn nhân viên Samsung để chứng kiến sự kiện tiêu hủy 150.000 sản phẩm điện tử các loại bị thu hồi do bi lỗi nhưng vẫn đưa ra thị trường tiêu thụ (tivi, điện thoại,...). Từ đó mọi nhân viên ở Samsung ý thức được về việc phải sản xuất sản phẩm chất lượng cao, thiết kế đẹp.

Samsung có quy tắc 7/4 rất khác biệt với các doanh nghiệp khác toàn cầu. Đó là làm việc từ 7h sáng và ra về vào 4h chiều. Mục tiêu là để mọi nhân viên đều có thêm thời gian tham gia các hoạt động xã hội sau giờ làm hoặc đi học để nâng cao trình độ. Tương tự như ở Starbucks, Samsung quan tâm đến việc phát triển đội ngũ nhân viên đến mức họ xây dựng trường đại học riêng để đào tạo nhân viên của mình. Những nhân viên xuất sắc của Samsung được cử đi làm việc và đào tạo luân phiên ở những nước phát triển như Mỹ, Nhật và Đức, sau đó sẽ về làm trưởng đại diện ở thị trường địa phương. Những cuộc họp cấp cao của Samsung thường được tổ chức ở nước ngoài: Frankfurt, Tokyo, Los Angeles... để tất cả cấp lãnh đạo (hàng ngàn lãnh đạo toàn cầu) thấy được bức tranh toàn cầu về kinh doanh, thấy được sản phẩm của Samsung đang ở đâu trên thị trường thế giới.

Samsung tài trợ cho thể thao từ rất sớm, thương hiệu Samsung xuất hiện ở các sự kiện Olympic, các sân bóng đá, quần vợt... Trở thành tập đoàn đi đầu về phương pháp truyền thông thông qua thể thao.

Và một vài thông tin nhỏ khác mà có lẽ bạn cũng sẽ quan tâm:

1. Tòa nhà cao nhất thế giới Burj Khalifa ở Dubai là do Samsung xây dựng.

2. Năm 1987 sau khi chủ tịch Lee Byung-chul quan đời, Samsung đã tách ra làm 4 công ty riêng biệt gồm: Samsung , Shinsegae, CJ, Hansol do các anh em trong gia đình quản lý. Những tên tuổi đó đến ngày nay vẫn đang chiếm lĩnh nhiều thị trường trên thế giới. Ví dụ: CJ ở Việt Nam là chủ của chuỗi rạp chiếu phim CGV Cinema (tên cũ Megastar), các sản phẩm CJ ngập tràn các siêu thị Lotte Mart của Hàn Quốc...

[Sách hay] Phút 90++ Trương Anh Ngọc

Phút 90++ là những ký sự ngắn bên ngoài sân cỏ mà anh Ngọc đã bỏ nhiều công sức để ghi lại ở 2 quốc gia Nam Phi và Ukraina. Anh là phóng viên thể thao nên anh được đến các quốc gia trên nhân dịp họ đăng cai World Cup 2010 và Euro 2012.

Phút 90++ Trương Anh Ngọc

- Nam Phi:

Chắc hẳn bạn từng nghe nói đến Nelson Mandela, Mũi Hảo Vọng (nơi giao nhau của Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương), nơi có những thảo nguyên mênh mông hay công viên safari rộng mênh mông... đúng ko? Nếu bạn từng xem qua báo chí viết về Nam Phi, hay như bạn từng xem World Cup 2010, bạn sẽ thấy Nam Phi hiện lên rất đẹp, diễm lệ. Đúng là như vậy, vì Nam Phi là quốc gia đa văn hóa nhất và giàu có nhất Châu Phi.

Tuy vậy, phần còn lại phía sau những bức ảnh lung linh trên báo, những khung hình tráng lệ trên màn ảnh nhỏ là những khu nhà ổ chuột mênh mông còn tồn tại ngay cả khi chế độ phân biệt chủng tộc tàn khốc nhất lịch sử nhân loại - Apartheid sụp đổ.

80% dân số Nam Phi là người da màu (người da lai hoặc da đen) bị coi là thành phần thấp kém nhất của đất nước 48 triệu dân này. Họ bị dồn vào các khu nhà ổ chuột và cách ly hoàn toàn với người da trắng. Không điện, không nước sạch, không truyền hình, không có hệ thống thoát nước thải - vệ sinh... và tất nhiên là không công ăn việc làm, nghèo đói, bệnh tật. Tuổi đời của 80% dân số da màu là chưa đầy 30 tuổi, đơn giản vì căn bệnh thế kỷ AIDS.

Bạn sẽ bắt gặp những khuôn mặt trẻ thơ đầy hồn nhiên của những khu ổ chuột trong cuốn sách này. Một vài trong số đó tươi cười nhưng mang trong mình căn bệnh thế kỷ đó, chưa biết sẽ chết nay mai.

Những lỗ lực của thế giới trong nhiều năm qua nhằm giúp xóa bỏ dần các khu ổ chuột ở Nam Phi dường như không có kết quả khả quan. Thực tế là "địa phận" của người da màu ở các khu ổ chuột ngày một rộng thêm mà không hề có chút ánh sáng lung linh nào của Johannesberg, Cape Town...

Ở chiều ngược lại, các địa điểm trung tâm thành phố lớn của Nam Phi (nơi của người da trắng), chỉ nghe qua bạn cũng sẽ mong muốn một lần trong đời tới đó. Thời tiết đẹp mê hồn, kiến trúc đa dạng của Âu-Á-Mỹ hội tụ nơi đây.

Ad yêu Nam Phi qua lời kể của bạn bè và qua từng trang sách của anh Ngọc. Yêu cả những con người đang mang trong mình căn bệnh thế kỷ kia và mong ước đóng góp một phần nào đó giúp đỡ họ.

Có một câu nói nổi tiếng của các bạn trẻ châu Âu là: "Nếu còn phàn nàn, hãy tới Châu Phi." - nhắc nhớ rằng, cuộc sống cua bạn còn sung sướng lắm, nếu than thân trách phận rằng mình khổ quá, thì hãy tới châu Phi, đảm bảo bạn sẽ thấy mình còn sướng hơn hàng triệu triệu người.

- Ukraina:

Một quốc gia nằm giữa Nga và Châu Âu. Một quốc gia độc lập sau khi Liên Xô tan rã, mà thực ra chưa bao giờ độc lập cả. Nga muốn Ukraina thuần phục Nga để làm lá chắn phía Tây, Châu Âu muốn thuần phục Ukraina để cân bằng với Nga. Thời chiến tranh lạnh Ukraina là nơi của những hệ thống tên lửa đối đầu nhau, sẵn sàng khai hỏa bất cứ khi nào.

Sau bao năm độc lập khỏi Liên Xô, Ukraina vẫn giằng xé giữa cuộc chiến chính trị dai dẳng. Kinh tế tụt hậu nghiêm trọng, các phúc lợi xã hội bị cắt giảm. Trên 20% dân số già không tạo ra của cải vật chất càng làm cho kinh tế Ukraina thêm kiệt quệ. (Trong khi đó những quốc gia thuộc Liên Xô cũ khác đã gia nhập EU và có nền kinh tế phát triển tốt).

Bạn sẽ bất ngời khi biết rằng, ngày hôm nay đây trên đường phố Ukraina còn đang sử dụng những chiếc xe hơi của Liên Xô cũ sản xuất từ những năm 1970-1980. Những người già Ukraina vẫn thích đeo trước ngực hàng lô những huân - huy chương như một niềm tự hào về cuộc chiến tranh vệ quốc của những năm 1940 của thế kỷ trước (tương tự như Việt Nam vậy).

Kỳ Euro 2012, chính quyền Ukraina muốn đẹp mặt với thiên hạ nên trước khi khai mại họ đã cho xây dựng những khu "tạm cư", giống như những nhà tế bần để gom toàn bộ những người nghèo lang thang sống trên đường phố vào đó cho hết 1 tháng Euro. Vì thế mà cánh phóng viên thể thao nước ngoài sẽ thấy đường phố gọn gàng, sạch sẽ hơn!

Cái nghèo khó, sự bức bí về chính trị ảnh hưởng lên ý thức hệ nghiêm trọng. Người dân Ukraina ai cũng thích nốc vodka, một thứ men để vui, để quên sầu. Cả nam và nữ đều có thể uống vodka như uống nước!

Có một câu truyền tai nổi tiếng của những phóng viên thể thao nước ngoài khi đến đây là "cứ 10 cô gái Ukraina bạn bắt gặp trên đường thì có đến 6,5 cô rất xinh". Những cô gái Ukraina không cao như những cô gái Nga (quốc mẫu) nhưng lại đẹp mặn mà hơn. Niềm mơ ước lớn nhất của những cô "hoa hậu" này là lấy được một tấm chồng ở Âu, Mỹ - mà thực ra là muốn thoát khỏi cái đất nước cùm kẹp dai dẳng này.

[Sách hay] Vì Cuộc Đời Là Những Chuyến Đi - Hiên Trần

Cuốn sách nhỏ với cái tên cũng gần gũi nhưng không quá ấn tượng. Ấy vậy mà đọc xong chắc hẳn bạn cũng sẽ giống tôi, yêu cuộc sống này lắm, yêu thế giới này lắm, muốn xách ba lô lên và "đi bụi".

Vì Cuộc Đời Là Những Chuyến Đi - Hiên Trần

Cuốn sách là những tản văn ghi lại những trải nghiệm của Hiên Trần trong thời gian sống ở Pháp (từ khi đi du học năm 19 tuổi). Hiên đã kể chi tiết về những ngày đầu tiên bỡ ngỡ khi đặt chân đến đất nước cách quê hương nửa vòng trái đất.

Như rất nhiều sinh viên xa quê khác, những rào cản về ngôn ngữ, khác biệt văn hóa có thể làm gục ngã bất kỳ ai "chưa thực sự cố gắng". Với Hiên cũng vậy, đó là những ngày đầu hành trình tìm nhà trọ (ký túc xá) hoàn toàn khác biệt ở Việt Nam, là những ngày đầu lên lớp nghe thày cô giảng bài mà như vịt nghe sấm,...

Sinh viên nghèo Việt Nam hay Châu Á, Châu Phi nói chùng là đều phải tính nước đi làm thêm (theo luật Pháp là 1 tuần sinh viên được làm thêm 20 giờ) để có tiền chi trả cho cuộc sống. Từ đây, Hiên đã kể ra rất nhiều những công việc mà cô đã từng làm qua (công việc thời vụ chẳng cao sang gì nhưng có việc làm còn hơn không, và thực sự nó là những trải nghiệm quý giá mà cả cuộc đời sau này bạn thầm cảm ơn quãng thời gian ấy).

Sống ở một nơi phồn hoa như Pháp tất nhiên là sẽ có rất đa dạng văn hóa, ngôn ngữ. Người lịch sự có, sang chảnh có, thượng vàng hạ cám... tất nhiên cũng đầy rẫy. Và nghe Hiên kể chúng ta cũng sẽ biết thêm rất nhiều điều về tính cách người Á, Âu, Phi, Mỹ...

Ở châu Âu rất hay là chỉ cần có thẻ cư trú ở một nước trong cộng đồng EU thì có thể đi du lịch các nước trong cộng đồng mà không cần xin visa, chỉ cần passport. Vì thế mà Hiên có cơ hội đi nhiều nước, thăm thú nhiều nơi tuyệt đẹp của Lục Địa Già này.

Bên cạnh đó, đời sinh viên ai cũng chất chứa đầy kỷ niệm, tình bạn, tình yêu mà không thể phai mờ. Câu chuyện tình lãng mạn của Hiên và chàng rể người Pháp sẽ khiến bạn thay đổi quen điểm về cách thực hiện cưới hỏi, hoặc sẽ có thêm ý tưởng để làm một đám cưới thật sự khác biệt và ý nghĩa theo kiểu cổ điển Âu Châu.

[Sách hay] Bắt Trẻ Đồng Xanh

Đây là một trong số những cuốn sách mà tỷ phú Bill Gates thích nhất khi ông còn trẻ. “Một tác phẩm thông minh. Nó thừa nhận rằng người trẻ thường có chút lúng túng nhưng lại rất nhanh nhạy và nhìn ra những thứ mà người lớn không thể thấy. Thế nên tôi thích nó”, Chủ tịch Microsoft chia sẻ về tác phẩm này.

Bắt Trẻ Đồng Xanh
Nguồn hình minh họa: 銀河▲

Nhân vật chính của cuốn sách là Holden Caulfield, một cậu học trò ngỗ ngược. Cậu ta không thể chấp nhận được những lề thói nhàm chán của nhà trường, bởi ở đó có những ông thầy hết năm này qua năm khác dạy toàn những điều lặp đi lặp lại. Chúng bạn thì tuồng một "lũ chó đẻ" vì đứa nào cũng có tật nhiều hơn có tài,... Xuyên suốt tác phẩm, dường như cậu có thể đi guốc trong bụng bất kỳ ông thầy nào, bất kỳ thằng bạn "chó đẻ" nào, nói chung bất kỳ người nào cậu gặp... và nhổ toẹt vào các câu chuyện của họ.

Tuy vậy, khi gấp cuốn sách lại bất kỳ ai cũng sẽ cảm nhận có một Holden Caulfield khác. Phải là một người tinh tế lắm cậu ta mới có thể nhớ từng đặc điểm, tính nết từng người mà cậu ta gặp gỡ trong đời. Cậu là một người sống có lý tưởng, cậu làm những gì mà cậu thích chứ không phải làm những gì mà người khác vẫn làm.

Nhân vật Holden Caulfield là một điển hình của tuổi mới lớn, cái tuổi chưa đủ chín chắn (tức còn ngịch ngợm, quậy phá, chửi thề...) nhưng bắt đầu lo xa (lo xem học cái gì, học xong ra làm gì, sống bằng gì, yêu ai chọn ai...). Chính vì khía cạnh này mà cuốn sách được nhắc tới nhiều như là một case study cho các ông bố bà mẹ nên đọc để hiểu và định hướng cho con cái của mình.

Ebook: http://www.mediafire.com/download/02ecu6y2bus76xr/Bat_Tre_Dong_Xanh.prc

Tuesday, February 04, 2014

Nhận xét cuốn Thịnh vượng tài chính tuổi 30

Nhân dịp kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán 2014 vừa qua tôi đã tranh thủ thời gian để đọc hết bộ 2 cuốn Thịnh Vượng Tài Chính Tuổi 30 của tác giả Go Deuk Seong - nhà hoạch định tài chính nổi danh của ngân hàng SC First Hàn Quốc. Đây là một cuốn sách thú vị nếu không muốn nói rằng nó thực sự có ích cho bất kỳ ai đang phải đau đầu về các vấn đề tài chính cá nhân: nợ vay mua nhà, nợ vay mua xe hơi, nợ thẻ tín dụng...

Dưới đây là một số những đúc kết chính mà tác giả gửi đến người đọc thông qua 2 tập sách này:

Thịnh vượng tài chính tuổi 30

1. Thay đổi quan niệm về tiền bạc

Trước hết, mọi người thường nghĩ rằng tiền họ làm ra họ có quyền tận hưởng nó, chi tiêu vào mọi thú vui mua sắm, đi du lịch... mà không biết lo xa cho tương lai. Bởi đa số đều nghĩ rằng họ mới chỉ ở độ tuổi 20, 30 hay 40, tức còn rất lâu nữa họ mới về hưu. Tuy vậy, chúng ta cần phải thay đổi quan điểm này ngay càng sớm càng tốt bởi những cuộc đời có thể xảy ra các yếu tố bất ngờ sau đây:

- Mất việc làm: khủng hoảng kinh tế hay công ty kinh doanh không đạt kết quả mong đợi sẽ dẫn tới việc tái cơ cấu, cắt giảm nhân sự. Đột nhiên, một lý do như vậy xảy đến sẽ khiến ta mất công ăn việc làm, mất đi nguồn thu nhập vẫn nuôi sống ta và gia đình.

- Bệnh tật, tai nạn: ta khỏe mạnh, hoạt bát nhưng bỗng một ngày nào đó kết quả xét nghiệm cho thấy ta đang mắc một căn bệnh quái ác cần phải điều trị dài ngày. Không thể đi làm kiếm tiền mà còn phải tra tiền viện phí, thuốc men rất tốn kém.

Chỉ đơn giản 2 ví dụ trên đây thôi cũng sẽ làm chúng ta trắng tay khi bước vào giai đoạn tuổi già. Ở tuổi này chúng ta không còn nhiều cơ hội làm việc kiếm tiền, nên khi đó mà không có một khoản tiết kiệm đủ lớn thì ta sẽ có 1/3 cuộc đời còn lại sống trong nghèo khó, mang gánh nặng cho con cái.

2. Không biến thành nô lệ của đồng tiền

Hãy thử rà soát lại xem bạn đang có bao nhiêu món nợ. Nợ vay mua nhà trả góp là bao nhiêu? Nợ vay trả góp mua ô tô là bao nhiêu? Nợ thẻ tín dụng là bao nhiêu?

Chúng ta có thói quen là thích ở nhà to, thích đi xe đẹp, thích mua sắm các sản phẩm đắt tiền để được người khác ngước nhìn. Nhưng nếu cứ cuối tháng nhận lương mà không còn dư được bao nhiêu thì chắc chắn là việc chi tiêu của chúng ta đang có vấn đề. Đầu óc có thể thảnh thơi không khi mà lúc nào cũng phải lo nghĩ đến việc trả nợ?

3. Mục tiêu hàng đầu là phải trả hết nợ

Các khoản vay trả góp trả dần hàng tháng, mỗi tháng một phần tưởng là ít, hay những khoản mua sắm thẻ tín dụng tưởng là nhỏ, nhưng nếu cộng hết lại thì hàng tháng tổng số tiền trả nợ là rất lớn, chiếm phần lớn thu nhập làm ra. Cộng thêm với chi phí lãi vay nữa thì coi như ta đang sống bằng vỏ bọc bên ngoài mang tên ta nhưng phần ruột bên trong vẫn thuộc về chủ nợ (ngân hàng).

Chiến lược đặt ra là cần đổi ngay nhà nhỏ hơn phù hợp với khả năng tài chính (bán đi căn nhà to được mua bằng trả góp để trả nợ ngân hàng, mua căn nhà nhỏ phù hợp với số tiền mình có hoặc đi thuê), xe hơi đắt tiền thường tốn nhiều xăng và tiền sửa chữa so với những xe hơi hạng bình dân hơn hoặc có thể sử dụng phương tiện công cộng để tiết kiệm. Quyết tâm không sử dụng thẻ tín dụng, chỉ mua những thứ cần thiết bằng tiền mặt. Làm theo chiến lược này chúng ta sẽ tiến tới thanh toán hết các khoản nợ, nhẹ đầu và có thể dư ra tiết kiệm cho mai sau.

4. Đưa ra dự toán để kiểm soát nghiêm ngặt chi tiêu

Cần thiết phải lập bảng dự toán chi tiêu cho gia đình trong tháng để cân đối giữa số tiền thu vào (thu nhập của vợ chồng) và tiền chi ra hàng tháng. Sau khi đã lập dự toán thì cứ thế mà làm, các khoản chi tiêu nào phát sinh mà thực sự cần thiết mới chi ra, ngược lại thì không để đảm bảo dự toán đúng với mong muốn ban đầu.

5. Sử dụng nguyên tắc 70:30

Nguyên tắc này có ý nghĩa là: chúng ta dành 70% thu nhập để trả nợ, còn 30% để tiết kiệm, đầu tư. Nếu như có bao nhiêu tiền cũng đem trả hết nợ thì cuối mỗi tháng nhìn lại chúng ta chẳng còn gì cả. Thay vì vậy ta dành 30% tiết kiệm để phòng cho những công việc đột xuất xảy ra cần có tiền mặt, hoặc đem gửi tiết kiệm lãi kép hoặc đầu tư vào một sản phẩm an toàn để tăng thêm thu nhập.

6. Điều chỉnh cơ cấu tài sản của gia đình, đảm bảo cho thu nhập tăng lên

Đối với những người làm công ăn lương thì việc tăng thu nhập chỉ có thể bằng cách: làm thêm ngoài giờ hoặc đầu tư.

Sau khi đã quản lý được số nợ và dự toán chi tiêu hàng tháng rồi, chúng ta có một khoản để sử dụng cho việc tăng thu nhập cho gia đình. Khoản tiền đó có thể là mở thêm nhà hàng bán vào buổi tối hoặc đem đầu tư chứng khoán, đầu tư các quỹ... Tuy nhiên việc này cần phải tuân thủ nguyên tắc tiếp theo.

7. Quản lý tài chính cần có sự dẫn dắt theo mục tiêu

Rất nhiều người vì ham giàu nhanh mà nóng vội bỏ tiền vào thị trường chứng khoán hoặc bất động sản như một canh bạc. Thông thường thì những trường họp này phần thua nhiều hơn phần thắng. Do vậy, việc đầu tư phải có mục tiêu rõ ràng và tốt nhất là nên được sự tư vấn của các chuyên gia.

8. Nắm bắt những thay đổi của tài sản đầu tư

Cần phải xác định trước hết tài sản đầu tư ở đây là những tài sản có khả năng sinh ra lợi nhuận. Những khoản vay thì sẽ không được liệt kê vào sản phẩm đầu tư (ví dụ như nhà trả góp, ô tô trả góp...). Nhiều người sẽ cho rằng mua nhà trả góp giá nhà tăng lên sẽ sinh lợi, tuy nhiên giá trị căn nhà đa số là khoản đi vay chưa trả do đó thực chất căn nhà vẫn đang là sở hữu của ngân hàng, chỉ mang tên của ta mà thôi.

Theo dõi thường xuyên 6 tháng một lần danh sách tài sản đầu tư của mình bao gồm cả nhưng khoản đầu tư gửi tiết kiệm, đầu tư chứng khoán, đầu tư ủy thác... Nếu có dấu hiệu giảm giá trị hay tăng trưởng chậm thì cần phải có phương án khác. Ví dụ: Lãi suất tiết kiệm ngân hàng đang có xu hướng giảm đều do đó khoản tiền gửi tiết kiệm sẽ có khả năng sinh lời thấp hơn sau khi trừ đi lạm phát. Trong khi đó, một số kênh đầu tư khác cho tỷ lệ sinh lời cao hơn.

9. Đầu tư có tầm nhìn xa

Thông thường ai cũng muốn giàu có thật nhanh nên chỉ nhìn vào đầu tư trong vòng 1-2 năm để tính toán lợi nhuận. Theo cách nhìn này thì chỉ có trúng xổ số thì mới mong đổi đời được. Thực ra, cùng một khoản tiền đó nhưng nếu đầu tư giá trị với thời gian 10, 20 hay 30 năm thì lợi nhuận có thể gấp hàng chục, thậm chí hàng trăm lần.

Lời khuyên là nên hỏi ý kiến chuyên gia trước khi quyết định đầu tư, hoặc ủy thác cho các quỹ đầu tư uy tín.

10. Không nên quá lạc quan về tương lai

Quay trở lại vấn đề ban đầu là việc hưởng thụ của chúng ta. Nếu đang có công việc trong mơ, thu nhập cao và ổn định, sức khỏe tốt thì chẳng ai mảy may lo xa cho tương lai làm gì. Chắc chắn khi đó bức tranh phía trước là cả một màu hồng rực rỡ. Tuy nhiên, cuộc đời đầy những biến cố bất ngờ không ai lường trước được. Tốt nhất là nên chuẩn bị ngay từ hôm nay thì dù biến cố có xảy ra cũng không làm cho cuộc sống chúng ta trở thành địa ngục.

11. Sản phẩm đầu tư an toàn không đồng nghĩa với một tương lai được đảm bảo

Đây là vấn đề với việc gửi tiết kiệm ngân hàng. Gửi tiết kiệm ngân hàng thì ít rủi ro nhưng lãi suất ngân hàng thì sẽ ngày càng giảm (kinh tế càng phát triển thì lãi suất ngân hàng càng giảm vì nhu cầu vốn ít đi), kể cả bài toán lãi kép (vốn + lời sinh ra vốn mới + lời mới). Nếu tính yếu tố lạm phát nữa thì khả năng sinh lời của tiền gửi tiết kiệm chẳng được bao nhiêu. Các chuyên gia tài chính đã đúc kết và khuyên rằng chúng ta nên dùng tiền để đầu tư vào các kênh khác có tỷ lệ sinh lời cao hơn như chứng khoán (ở những nước phát triển thì không ai khuyên đầu tư vào bất động sản cả vì giá nhà đất ổn định hoặc giảm do biến động dân số không nhiều).

12. Phải vứt bỏ sự mê muội trong đầu tư bất động sản và giáo dục con cái

Ai cũng mong muốn đầu tư cho con cái bằng bạn bằng bè, ngoài học chính quy còn học phụ đạo, học ngoại khóa... Quan niệm này thường rất nặng nề ở các nước Á Đông. Thậm chí ba mẹ sẵn sàng ăn đói nhịn khát chỉ để đầu tư cho con cái học hành. Biết đâu sau này con cái thành đạt nó sẽ lo lại cho ba mẹ.

Có một cách nhìn khác cần lưu tâm ở đây là thế hệ nào cũng vậy. Từ khi còn nhỏ thì sống nhờ ba mẹ đến khi được dựng vợ gả chồng, sau đó là ra ở riêng xây dựng gia đình, thành đạt thì quay trở lại phụng dưỡng ba mẹ. Tuy nhiên, cuộc sống càng lúc càng khó khăn, việc lo cho gia đình đã khó thì rất khó để phụng dưỡng được ba mẹ. Điển hình là ngày càng nhiều các ông bố bà mẹ về già phải sống leo đơn vì con cái không lo được. Do vậy, giải phải ở đây là ngay từ khi con cái còn đang đi học, có nên chăng vừa lo cho con cái học hành ở mức phù hợp và dành ra một khoản để dành cho khi về già khôn phải phụ thuộc vào con cái nữa.

13. Chuẩn bị tốt 3 tài sản lớn (tài sản đảm bảo, tài sản dưỡng già, tài sản đầu tư)

Có thể tóm tắt 3 tài sản này như sau:

- Tài sản đảm bảo: đó là những khoản bảo hiểm y tế, bảo hiểm nhân thọ để đề phòng những bệnh tật, tai nạn không mong muốn xảy ra.

- Tài sản dưỡng già: đó là khoản tiền dành dụm từ khi còn trẻ đủ để sống tuổi già ở mức tối thiểu, không phải phụ thuộc vào con cái hay trợ cấp chính phủ (nguồn trợ cấp này không chắn chắn nhận được vì ngày nào phương tiện truyền thông chả đưa tin rằng quỹ này quỹ kia bị thâm hụt, vỡ...).

- Tài sản đầu tư: đó là nhà để ta sinh sống, tiền để chuẩn bị đám cưới cho con cái,...

Tóm lại, việc lập dự toán và quản lý tài chính dành cho cá nhân, gia đình là rất quan trọng. Tương lai của chúng ta phụ thuộc vào những gì chúng ta làm hôm nay, kể cả việc chuẩn bị tiền cho 1/3 cuộc đời tuổi già mà ai cũng nghĩ còn rất xa xôi.

Monday, February 03, 2014

Startup Nation - Quốc Gia Khởi Nghiệp

Israel, một đất nước nhỏ bé từ khi lập quốc nghèo nàn, luôn phải đối phó với sự thù địch của nhiều quốc gia lân cận để giữ vững bờ cõi nay trở thành quốc gia phát triển, có nền công nghệ hàng đầu thế giới. Bằng cách nào mà họ làm được điều đó?

Startup Nation - Quốc Gia Khởi Nghiệp

1. Đất nước của những con người vong quốc

Nếu ai đã từng xem bộ phim Vương Quốc Thiên Đường (Kingdom of Heaven) thì đều biết rằng người La Mã đã phá hủy Jerusalem và trục xuất người Do Thái ra khỏi vùng đất của họ vào năm 70 sau công nguyên. Phần lớn người dân của vương quốc này đã phải sống lưu vong gần 2.000 năm nay tại khắp nơi trên thế giới, chỉ còn một phần nhỏ người Do Thái vẫn cố bám trụ tại vùng đất hứa của họ cho đến ngày phục quốc.

Rất nhiều người Israel ngày nay nói rằng, chính vì họ bị mất nước, không có chốn dung thân mà dân tộc của họ trở nên lì lợm hơn, chăm chỉ hơn, tư duy nhiều hơn so với các dân tộc khác. Ngay từ khi sinh ra họ đã được dạy: không bao giờ được tin những gì sẵn có xung quanh; chỉ có học vấn mới mong thoát khỏi cảnh nghèo khó nơi xứ người...

2. Quốc gia nhỏ bé giữa sa mạc

Năm 1948, nhà nước Israel chính thức được thành lập sau khi LHQ đồng ý chia tách lãnh thổ Palestine để giải quyết xung đột kéo dài giữa hai dân tộc Ả Rập và Do Thái. Những người lập quốc của Israel phải kể tới là David Ben-Gurion và Shimon Peres.

Quốc gia non trẻ được thành lập với con số 0 về tài nguyên thiên nhiên bởi chủ yếu là đất sa mạc hóa. Công nghiệp và nông nghiệp đều chưa có gì cả, mọi thứ đều phải nhập từ bên ngoài. Đặc biệt, những nước xung quanh vẫn đang nhăm nhe tấn công nhằm xóa bỏ nhà nước Do Thái này một lần nữa.

Chính điều kiện tự nhiên không thuận lợi này là cơ hội để con người thể hiện tính sáng tạo của mình. Tập đoàn Netafim do Simcha Blass sáng lập đã tạo ra công nghệ tưới nhỏ giọt cho cây trồng giúp tăng năng suất lên 50% trong khi lượng nước tướit iêu giảm 40%, điều này đã giúp biến Israel từ một nước sa mạc khô cằn trở thành nước có ngành nông nghiệp phát triển hàng đầu thế giới.

3. Sự phản bội của đồng minh

Sau khi Israel giành độc lập, Pháp đã lập liên minh với nhà nước Do Thái và nuôi dưỡng thứ được các lãnh đạo Israel tin là tình hữu nghị sâu sắc. Năm 1960, Pháp hứa viện trợ Israel 200 xe tăng AMX-13 và 72 máy bay chiến đấu Mystere trong vòng mười năm tiếp theo. Nhưng vào ngày 2 tháng 6 năm 1967, ba ngày trước khi Israel tấn công phủ đầu Ai Cập và Syria, Pháp đột ngột cắt đứt quan hệ với Israel.

Hoa Kỳ, Anh và Pháp đã cùng nhau ban hành Tuyên bố chung Ba bên nhằm hạn chế việc bán vũ khí đến Trung Đông.

Thiếu nguồn cung sẵn sàng từ bên ngoài, Israel đã bắt đầu ngành vũ khí của riêng mình. Những kỹ sư am hiểu về sản xuất vũ khí được Israel tập hợp và giao cho nhiệm vụ buôn lậu vũ khí từ bên ngoài, xây dựng nhà máy tự sản xuất súng đạn... thậm chí xe tăng, chiến đấu cơ, tên lửa...

Tham gia vào sản xuất vũ khí với những công nghệ tối tân như máy bay, tên lửa đã nâng tầm công nghệ của Israel lên một tầm cao mới trên thế giới. Những công nghệ này sau đó được mang áp dụng rộng khắp cả từ quân sự đến dân sự. Israel là một trong mười nước thóng thành công vệ tinh vào không gian.

4. Quân sự bắt buộc và hệ thống cấp bậc mờ nhạt

Kể từ ngày lập quốc, Israel vẫn luôn nằm trong tâm thế trực chiến bất cứ lúc nào bởi các thế lực xung quanh. Cũng chính vì lẽ mà Israel duy trì chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc với mọi thanh niên đến tuổi 18 phải phục vụ trong quân đội từ ít nhất 2-3 năm. Các thanh niên có giấy chứng nhận phải tham gia học đại học toàn thời gian thì có thể được miễn nghĩa vụ quân sự nhưng đây sẽ là bất lợi cho những thanh niên này.

Chế độ quân sự ở Israel được xếp vào hàng tốt nhất trên thế giới bởi tại đó những binh sĩ được huấn luyện mọi kỹ năng cứng và mềm, họ không chỉ học lý thuyết mà còn phải thực tế tham gia vào chiến đấu. Và như đã nói ở trên, quân đội Israel được trang bị những công nghệ tối tân nhất vì thế mà những binh sĩ này có cơ hội được tiếp cận, sử dụng và phát triển những công nghệ đã có này.

Trong quân đội Israel, mọi binh sĩ đều có quyền chất vấn lại quyết định của cấp trên, họ sẽ hỏi chỉ huy của mình như "Tại sao ông là chỉ huy của tôi, tại sao không phải là tôi chỉ huy ông?". Cũng chính đặc trưng cấp bậc mờ nhạt này mà mỗi binh sĩ Israel là một người chỉ huy của chính mình, họ tự quyết định tình huống trên chiến trường thay vì chờ đến khi nhận được lệnh từ cấp trên.

Khi dời quân ngũ, những binh sĩ này sẽ vào đại học. Kết hợp giữa trải nghiệm từ cuộc sống quân đội với kiến thức hàn lâm ở trường đại học, khi ra trường mỗi sinh viên hầu như có đủ kỹ năng và kiến thức cần thiết để bước vào đời.

5. Coi trọng giáo dục

Đại học Technion, đại học Hebrew, đại học Tel Aviv là những trường đại học lớn nhất ở Israel và được đánh giá nằm trong bảng xếp hạng những trường hàng đầu thế giới, ngang hàng với Harvard, Princeton và Yale (Mỹ). Mỗi năm các trường đại học và các viện nghiên cứu của Israel đăng ký hàng ngàn văn bằng sáng chế mới về các lĩnh vực công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, y tế, hóa học, vật lý,... Hầu hết các tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới đều đến đây tìm kiếm nhân tài, mở trung tâm nghiên cứu và phát triển, mở chi nhánh, nhà máy...

Israel cũng là nước có tỷ lệ thư viện công cộng trên đầu người cao nhất thế giới (khoảng 8 triệu người nhưng có trên 1000 thư viện).

6. Kiến trúc sư trưởng

Yếu tố được coi là quan trọng nhất trong việc hình thành và phát triển một Israel như ngày hôm nay phải kể đến vai trò "Kiến trúc sư trưởng" của hai ông David Ben-Gurion và Shimon Peres, những người lập quốc và có những quyết định táo bạo. Thời gian đầu thành lập nhà nước với rất nhiều thiếu thốn và khó khăn, hai ông đã khuyến khích những người giỏi nhất xây dựng ý tưởng và cho triển khai ý tưởng vào thực tế. Từ đó mà những nhà máy sản xuất súng đạn, xe tăng, máy bay, tên lửa,... đã có mặt tại Israel. Những chương trình tài trợ vốn của chính phủ cho các quỹ đầu tư mạo hiểm để đầu tư vào các công ty khởi nghiệp cũng từ các ông mà ra. Sau đó lan rộng sang cộng đồng những doanh nhân Do Thái ở hải ngoại chuyển hướng đầu tư về quê hương. Ngày nay, Israel là quốc gia thu hút vốn đầu tư mạo hiểm vào các công ty khởi nghiệp nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới.

Có thể nói rằng những yếu tố trên đã góp phần tạo ra tính cách của dân tộc Do Thái. Chính vì vong quốc mà họ phải phiêu bạt đến rất nhiều nơi trên thế giới, họ lĩnh hội nhiều nền văn hóa khác nhau và những kiến thức rộng mở của nhân loại làm vốn sống. Bạn sẽ bất ngờ khi biết rằng ở Israel bạn có thể thưởng thức mọi loại đặc sản từ Pháp, Ý, Nga, Tây Ban Nha, Argentina... do chính những người Israel chế biến. Đất nước nhỏ bé, giữa sa mạc khô cằn và bị cô lập bởi những nước láng giềng đã bắt buộc người Israel phải tự tìm tòi những phương cách để "tự cung tự cấp" từ nông nghiệp đến sản xuất vũ khí hiện đại. Vì thế mà những Netafirm ra đời với công nghệ tưới nước nhỏ giọt, xe tăng Merkava, chiến đấu cơ Lavi,... Quân sự đã ứng dụng rất nhiều công nghệ tân tiến và trở thành nền tảng cho sự phát triển nền công nghệ quốc gia bởi vì đa số những người Israel rời quân ngũ đều nắm vững kiến thức công nghệ cao cấp nhất thời bấy giờ, đủ để sẵn sàng lập lên một doanh nghiệp trong vòng 24 giờ.

Israel mở cửa cho mọi người Do Thái lưu lạc trở về và họ có giấy cư trú ngay ngày hôm sau khi họ đặt chân đến Israel. Rất nhiều người Do Thái trở về là những nhà khoa học, kỹ sư công nghệ, bác sĩ... Họ đã được chính phủ Israel sắp xếp với công việc phù hợp chuyên môn hay nói cách khác là Israel đã khai thác triệt để nguồn tài nguyên vô giá từ những người con lưu lạc của chính mình vào phát triển kinh tế.

Và còn nhiều yếu tố khác nữa góp phần làm nên sự thần kỳ của dân tộc này có tại cuốn Quốc Gia Khởi Nghiệp mà bạn nên đọc.